Hoạt chất Chlorpyrifos

Hoạt chất Chlorpyrifos là gì?

Hoạt chất Chlorpyrifos hay còn gọi  là Chlorpyrifos  Ethyl thuộc nhóm lân hữu cơ, có phổ tác dụng rộng, hiệu lực trừ sâu nhanh bằng con đường tác động tiếp xúc, vị độc và xông hơi nên hiệu quả trong phòng trừ nhiều loại sâu hại thuộc nhóm miệng nhai, chích hút, nhện trên nhiều loại cây trồng như cây lúa, đậu tương, đậu phộng, điều....

Sản phẩm nào có chứa Chlorpyrifos?

Đối với nông nghiệp, các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật có chứa Chlorpyrifos được sử dụng để kiểm soát sâu hại trên đồng ruộng, vườn trái cây hoặc trang trại chăn nuôi. Chúng có thể được sử dụng trên các sân gôn và để kiểm soát kiến ​​và muỗi lửa cho mục đích sức khỏe cộng đồng. Các sản phẩm có chứa Chlorpyrifos cũng được sử dụng để chống mối cho gỗ và nhà ở.

Tuy nhiên, Chlorpyrifos cùng với Fipronil đã bị loại bỏ ra khỏi danh sách thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam vào cuối năm 2019. HIện Chlorpyrifos Ethyl xuất hiện chủ yếu trong các sản phẩm thuốc diệt mối như Lenfos 50EC, Map Sedan 48EC.

Cơ chế hoạt động của hoạt chất Chlorpyrifos

Chlorpyrifos Ethyl có cơ chế hoạt động bằng việc chặn đi enzyme kiểm soát các tín hiệu di chuyển qua lại giữa các tế bào hệ thần kinh. Lúc  enzyme bị chặn cũng là lúc hệ thống thần kinh không thể gửi được tín hiệu đi được. Làm cho cơ thể gặp bất thường, tê liệt cơ thể nhanh chóng và côn trùng, sâu bệnh sẽ tử vong. Hoạt chất này làm hại cơ thể côn trùng trong thời gian ngắn.

Tôi tiếp xúc với Chlorpyrifos khi:

Mọi người có thể tiếp xúc với loại thuốc trừ sâu này khi ăn chúng, hít vào hoặc chà lên da. Bạn có thể tiếp xúc với Chlorpyrifos khi thực hiện các công việc phun thuốc để diệt sâu hại trên cánh đồng. Chlorpyrifos được sử dụng gần giếng để kiểm soát mối cũng sẽ gây ô nhiễm nguồn nước dưới giếng, một khi bạn sử dụng nước này để tắm hoặc nấu ăn thì Chlorpyrifos sẽ đi vào cơ thể. Rủi ro có thể được giảm bớt bằng cách luôn trang bị bảo hộ khi làm việc, áp dụng Chlorpyrifos trong đất nhưng phải xa vị trí giếng, làm theo những khuyến cáo được in trên bao bì.

Các dấu hiệu và triệu chứng khi tiếp xúc ngắn với Chlorpyrifos

Hoạt chất Chlorpyrifos Ethyl khi tiếp xúc với cơ thể con người, vật nuôi và động vật khác sẽ có ảnh hưởng nhất định. Tuy nhiên nó không quá độc hại dẫn tới tử vong như với côn trùng, sâu bệnh.

Nếu tiếp xúc ngắn với hoạt chất này khoảng vài phút thì con người, vật nuôi cũng có thể có triệu chứng bất thường. Cụ thể như bị chóng mặt, đau đầu, chảy nước mũi, chảy nước mắt, tăng lượng nước bọt, bị chảy nước dãi, đổ mồ hôi nhiều, buồn nôn,…

Nếu bị ngộ độc khi phát hiện ra thì phải nhanh chóng tới cơ sở y tế tiến hành xử lý lượng chất độc này. Tránh trường hợp để ngấm sâu hơn có thể gây mù mắt, rối loạn hệ thần kinh, hôn mê, co giật,…

Điều gì xảy ra với Chlorpyrifos khi nó đi vào cơ thể?

Chlorpyrifos di chuyển đến tất cả các bộ phận của cơ thể sau khi tiếp xúc. Bản thân Chlorpyrifos không độc hại, nhưng khi cơ thể cố gắng phá vỡ nó, nó sẽ tạo ra một dạng độc hại. Dạng độc hại này, được gọi là Chlorpyrifos oxon, liên kết vĩnh viễn với các enzyme kiểm soát các thông điệp di chuyển giữa các tế bào thần kinh. Khi Chlorpyrifos liên kết với quá nhiều enzyme, dây thần kinh và cơ sẽ không hoạt động chính xác. Cơ thể sau đó phải tạo ra nhiều enzyme hơn để chức năng thần kinh bình thường có thể hoạt động trở lại. Cơ thể có thể phân hủy và bài tiết hầu hết các Chlorpyrifos không liên kết trong phân và nước tiểu trong vòng vài ngày. Thuốc Chlorpyrifos tìm đường vào hệ thần kinh có thể ở đó lâu hơn.

Chlorpyrifos có khả năng phát triển ung thư?

Các nhà nghiên cứu đã cho chuột tiếp xúc với Chlorpyrifos trong các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm để xem liệu hoạt chất trừ sâu này có gây ra khối u hay không. Và đã có kết luận rằng chorpyrifos không liên quan đến ung thư bởi bất kỳ nghiên cứu nào trong số này. EPA Hoa Kỳ đã quyết định rằng có “bằng chứng về việc không gây ung thư cho con người” đối với Chlorpyrifos.

Tiếp xúc mỗi ngày với Chlorpyrifos gây ra hệ lụy gì?

Các nhà khoa học đã thí nghiệm với chuột và chó tiếp xúc với lượng Chlorpyrifos thấp trong thời gian dài. Một số động vật giảm cân, và một số cơ quan nội tạng của chúng trở nên to hơn và chúng có những thay đổi mô tế bào không bình thường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra các hiệu ứng hệ thần kinh tương tự như các tác dụng được thấy trong phơi nhiễm ngắn hạn. Đôi khi các động vật thử nghiệm dường như có thể chịu đựng được tác động của Chlorpyrifos theo thời gian.

Tiếp xúc lâu dài với Chlorpyrifos ở người gây ra các tác động hệ thống thần kinh tương tự như phơi nhiễm trong thời gian ngắn, nhưng không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe bổ sung nào. Một số người đã bị tổn thương hệ thần kinh khi họ tiếp xúc với một lượng rất lớn Chlorpyrifos. Điều này rất hiếm, và các nhà khoa học và bác sĩ không hiểu rõ lắm.

Có phải trẻ em nhạy cảm với Chlorpyrifos hơn người lớn?

Phơi nhiễm Chorpyrifos có liên quan đến những thay đổi trong hành vi xã hội và sự phát triển não bộ cũng như sự chậm phát triển ở động vật thí nghiệm còn nhỏ. Các nghiên cứu khác cho thấy Chlorpyrifos ảnh hưởng đến hệ thần kinh của chuột non và thỏ nghiêm trọng hơn so với con trưởng thành.

Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu máu của những phụ nữ tiếp xúc với Chlorpyrifos và máu của con họ từ khi sinh ra trong ba năm. Những đứa trẻ có Chlorpyrifos trong máu có sự chậm phát triển và rối loạn phát triển hơn những đứa trẻ không có Chlorpyrifos trong máu. Trẻ em bị phơi nhiễm cũng bị rối loạn thiếu tập trung và rối loạn tăng động.

Nhìn chung trẻ em có thể nhạy cảm với thuốc trừ sâu hơn người lớn. Một lý do cho điều này là cơ thể giữa trẻ em và người lớn có thể phân hủy thuốc trừ sâu theo cách khác nhau. Trẻ em cũng có nhiều khả năng tiếp xúc với thuốc trừ sâu khi chơi và có thể đưa tay vào miệng thường xuyên hơn người lớn. Trẻ em cũng có thể nhạy cảm hơn với phơi nhiễm vì chúng có diện tích bề mặt da nhiều hơn so với kích thước cơ thể so với người lớn.

Điều gì xảy ra với Chlorpyrifos trong môi trường?

Khi Chlorpyrifos xâm nhập vào đất, có thể mất vài tuần đến nhiều năm để tất cả các Chlorpyrifos bị phá vỡ. Chlorpyrifos trong đất có thể bị phá vỡ bởi ánh sáng cực tím và hóa chất trong đất. Nhiệt độ đất và độ pH cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian tồn tại của Chlorpyrifos trong đất. Chlorpyrifos sẽ phân hủy chậm hơn trong đất chua hơn so với đất cơ bản.

Một khi Chlorpyrifos ở trong đất, nó dính rất mạnh vào các hạt đất. Rễ cây thường không thể nhận được sự bồi đắp từ nguồn nước ngầm. Chlorpyrifos có thể dạt vào sông hoặc suối nếu xói mòn di chuyển đất được xử lý. Một trong những sản phẩm phân hủy của Chlorpyrifos, được gọi là TCP, không liên kết với đất và có thể xâm nhập vào nước ngầm.

Hầu hết các Chlorpyrifos áp dụng cho lá cây sẽ bay hơi, nhưng một số có thể tồn tại trong 10 đến 14 ngày. Chlorpyrifos hoặc các hóa chất mà nó xâm nhập có thể xâm nhập vào khí quyển và di chuyển quãng đường dài. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy Chlorpyrifos trong không khí trong nhà, bụi, thảm và trên đồ chơi của trẻ em trong nhà nơi sử dụng các sản phẩm có Chlorpyrifos trong đó.

Chlorpyrifos có thể ảnh hưởng đến chim, cá hoặc động vật hoang dã khác không?

Chlorpyrifos rất độc đối với nhiều loài chim như chim sáo và chim bồ câu, và nó độc hại vừa phải đối với những loài khác như vịt trời. Vịt Mallard cho ăn Chlorpyrifos đẻ ít trứng hơn và nuôi ít vịt con hơn. Vỏ trứng mỏng hơn bình thường và nhiều vịt con đã chết. Trong số tất cả các loài chim, chim cổ đỏ Bắc Mỹ thường được tìm thấy đã chết sau các vụ tai nạn liên quan đến việc tiếp xúc với Chlorpyrifos.

Chlorpyrifos cũng rất độc đối với cá và động vật không xương sống dưới nước. Nó có thể tích tụ trong các mô của cá và các động vật khác ăn động vật nhỏ hơn. Điều này được gọi là tích lũy sinh học.

Chlorpyrifos rất độc cho ong. Nó có thể đầu độc côn trùng không phải mục tiêu trong tối đa 24 giờ sau khi phun. Chlorpyrifos có thể gây độc cho giun đất tới 2 tuần sau khi được áp dụng cho đất.